Nauczyciel zgodnie z własną decyzją może wziąć udział w strajku w niektóre lub wszystkie godziny pracy, jak i po godzinach pracy. Może strajkować zarówno w dniach będących dla niego dniami roboczymi, jak i dniami wolnymi.
Nauczyciel/pracownik.
Uprawnienia pracownika (nauczyciela) biorącego udział w strajku określa art. 23 ustawy z 23.05.1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, który stanowi, że udział pracownika w strajku zorganizowanym zgodnie z przepisami Ustawy nie narusza uprawnień pracowniczych, pracownik zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia, a okres przerwy w wykonywaniu pracy wlicza się do okresu zatrudnienia w zakładzie pracy.
Dyrektor/kierownik zakładu.
Zgodnie z art. 21 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych kierownik zakładu pracy (dyrektor) nie może być w czasie strajku ograniczony w pełnieniu obowiązków i w wykonywaniu uprawnień w odniesieniu do pracowników niebiorących udziału w strajku oraz w zakresie niezbędnym do zapewnienia ochrony mienia zakładu i nieprzerwanej pracy tych obiektów, urządzeń i instalacji, których unieruchomienie może stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzkiego lub przywrócenia normalnej działalności zakładu.
Obecność w zakładzie pracy.
Kodeks pracy oraz ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych nie przyznaje pracownikowi (nauczycielowi) prawa do pozostawania na terenie zakładu pracy w godzinach lub po godzinach pracy w związku z braniem udziału w strajku.
Zgodnie z art. 100 § 2 pkt 2 w związku z art. 1041 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy pracownik (nauczyciel) ma obowiązek przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku, zaś regulamin ten określa warunki przebywania na terenie zakładu pracy w czasie pracy i po jej zakończeniu.
Możliwość pozostawania przez pracownika (nauczyciela) biorącego udział w strajku na terenie zakładu pracy czy szkoły w godzinach pracy i po godzinach pracy, należy poszukiwać w treści regulaminu pracy obowiązującego u konkretnego pracodawcy. W razie braku takich postanowień w regulaminie pracy należy przyjąć, zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym w literaturze, że prawo pracownika do przebywania w miejscu pracy jest ściśle powiązane z obowiązkiem stawienia się w miejscu pracy w celu wykonywania zadań służbowych. W związku z tym pracownik, który ich nie wykonuje np. z powodu udziału w strajku, może przebywać w miejscu pracy do czasu zażądania opuszczenia miejsca pracy przez pracodawcę. Strajkujący pracownik (nauczyciel) może przebywać poza zakładem pracy, w tym w domu. Również po godzinach pracy strajkujący pracownicy mogą pozostawać na terenie zakładu pracy za zgodą pracodawcy i w stanie niestwarzającym zagrożenia dla zakładowego porządku, dyscypliny pracy i zasad bezpieczeństwa pracy – wyrok Sądu Najwyższego z 26.05.2000 r. sygn. akt: I PKN 659/99.
O dniach lub godzinach trwania strajku decydują jego organizatorzy. Zgodnie z art. 18 ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych udział w strajku jest dobrowolny. W literaturze podkreśla się, że „w ujęciu temporalnym zasada ta nie jest delimitowana, co oznacza, że rozciąga się na wszystkie etapy strajku. Oznacza to w praktyce, że indywidualna decyzja pracownika dotycząca udziału w nim może być w każdej chwili zmieniona, bez konieczności składania odrębnego oświadczenia albo uzasadnienia” (red. K. Baran, D. Książek, Komentarz do ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych, [w:] Zbiorowe prawo pracy. Komentarz, WK 2016, nt. 1).
Każdy pracownik podejmuje indywidualną decyzję, czy weźmie udział w strajku we wszystkie czy w niektóre dni strajku, we wszystkie czy niektóre godziny strajku (zarówno w ramach pensum, jak i pozostałego czasu pracy, o którym mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 i 3 Karty Nauczyciela) – przypadające w części lub całości na czas pracy lub także po godzinach strajku. Pracownicy niepełnoetatowi (tak samo jak pełnoetatowi) nie są ograniczeni w prawie udziału strajku w dniach, które nie są dla nich dniami pracy wynikającymi z czasu pracy.