Umowa o pracę a kontrakt B2B

Umowa o pracę

Podstawowym aktem prawnym regulującym pracę jest ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Zgodnie z definicją z ww. ustawy:

Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.”

Praca charakteryzuje się zatem pewnym podporządkowaniem i umowa o pracę będzie właściwa wszędzie tam, gdzie wykonywanie obowiązków będzie się odbywało w ww. sposób.

Kodeks pracy określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców dotyczące m.in. zawarcia umowy o pracę, jej rozwiązania, czasu pracy, wynagrodzenia za pracę, przysługujących urlopów, pracy w godzinach nadliczbowych, odpowiedzialności pracowników i wiele innych kwestii związanych z zatrudnieniem. Z tego też powodu umowy o pracę zazwyczaj są bardzo krótkie – zawierają jedynie podstawowe ustalenia stron wymagane przez przepisy prawa (rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie, wymiar czasu pracy, dzień rozpoczęcia pracy, czas trwania umowy) bo cała reszta jest właśnie uregulowana w ustawie Kodeks pracy.

Mówi się –  i z resztą słusznie – że pracownik jest chroniony przez Kodeks pracy, bowiem pracodawca nie może potraktować pracownika gorzej niż wynika to z ustawy. Może podejmować działania zgodnie z Kodeksem pracy bądź na korzyć pracownika. Jednocześnie jednak pracownik musi świadczyć pracę na rzecz pracodawcy, pod kierownictwem i w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Działania pracownika muszą być zgodne z Kodeksem pracy, podobnie jak pracodawcy.

.

Umowa B2B

Zacznijmy od tego czym jest kontrakt B2B. Należy przez to rozumieć umowę zawieraną pomiędzy dwoma przedsiębiorcami – Business to Business. Skrót ten stosuje się do wszystkich umów zawieranych pomiędzy przedsiębiorcami i mogą to być np. umowy sprzedaży, najmu czy świadczenia usług. W przypadku oferowanego kontraktu B2B w miejsce umowy o pracę będziemy mówić o umowie o świadczenie usług (umowie o współpracy).

Żeby móc świadczyć swoje usługi w ramach kontraktu B2B należy stać się przedsiębiorcą i w tym celu zakłada się jednoosobową działalność gospodarczą, która jest wpisywana do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (tzw. CEIDG).

.

Po zarejestrowaniu swojej firmy w celu świadczenia usług należy podpisać umowę ze swoim zleceniodawcą.  Nie jesteś pracownikiem, więc nie masz pracodawcy. Co dalej z tym związane – nie podlegacie pod Kodeks pracy. Kontrakt B2B jest tzw. umową cywilnoprawną, do której będzie mieć zastosowanie ustawa Kodeks cywilny. Do umów o świadczenie usług stosuje się przepisy o zleceniu i właśnie dlatego rozpoczynając współpracę na B2B należy zadbać o zawarcie umowy w formie pisemnej i dopilnować, aby uregulować wszystkie niezbędne kwestie. W praktyce to najczęściej zleceniodawcy przedstawiają gotową umowę do podpisu, dlatego ważna jest jej dokładna analiza przez podpisaniem umowy.

.

Będą przysługiwały Ci jedynie te uprawnienia, które sam sobie wynegocjujesz. Najważniejszą jednak kwestią pozostaje prawidłowe uregulowanie zakresu obowiązków, Twoja odpowiedzialność (często pojawiają się kary umowne) czy też kwestie takie jak zakaz konkurencji, przeniesienie praw autorskich itp. Postanowienia umowne będą różniły się w zależności od branży i usług jakie świadczysz.

..

	UMOWA O PRACĘ	UMOWA B2B
przepisy regulujące umowę	Kodeks Pracy	Kodeks Cywilny
strony umowy	pracownik i pracodawca	stosunek dwustronnie profesjonalny (zawierana przez przedsiębiorców)
treść umowy	Kodeks Pracy przewiduje liczne elementy, które umowa o pracę musi mieć	strony mogą dowolnie ukształtować treść stosunku współpracy w myśl zasady swobody kontraktowania
miejsce i czas wykonywania pracy	wyznacza pracodawca	strony umowy mogą dowolnie uregulować miejsce świadczenia usług oraz czas ich świadczenia (duża elastyczność)
podporządkowanie organizacyjne	pracownik jest podporządkowany pracodawcy (kierownictwo pracodawcy)	brak podporządkowania organizacyjnego (stosunek oparty na równorzędnej relacji dwóch przedsiębiorców)
osobiste świadczenie	wymóg osobistego świadczenia pracy przez pracownika (brak możliwości podstawienia przez pracownika swojego podwykonawcy)	co do zasady osobiste świadczenie usług, ale strony w kontrakcie mogą przewidzieć, że usługodawca może powierzać wykonanie obowiązków umownych podwykonawcom (szczegółowo określając zasady i odpowiedzialność)
stabilność i ochrona zatrudnienia	np. ustawowe wymogi dotyczące rozwiązania umowy o pracę, ochrona przed zwolnieniem pracownicy w ciąży, ochrona przedemerytalna, zakaz zwalniania pracowników przebywających na L4 lub na urlopie wypoczynkowym	brak ustawowej ochrony
środki prawne służące ochronie przed niesłusznym zwolnieniem	powództwo o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, powództwo o przywrócenie do pracy, powództwo o odszkodowanie (sprawy rozpatruje sąd pracy)	brak
urlop wypoczynkowy	odpłatny urlop w wymiarze ustawowo przewidzianym	Brak (kwestia możliwa do uregulowania w kontrakcie)
urlop na żądanie, urlop okolicznościowy	odpłaty urlop w wymiarze ustawowo przewidzianym	Brak (kwestia możliwa do uregulowania w kontrakcie)
urlop macierzyński	odpłatny urlop w wymiarze ustawowo przewidzianym	Brak (kwestia możliwa do uregulowania w kontrakcie)
okresy wypowiedzenia i ich długość	reguluje kodeks pracy (długość okresów wypowiedzenia zależna od rodzaju umowy o pracę i długości zatrudnienia)	strony kontraktu mogą ustalić dowolnie
ZUS, składka zdrowotna i podatki	nalicza i odprowadza pracodawca	obowiązek naliczenia i zapłaty spoczywa na świadczeniodawcy/usługodawcy, który otrzymuje z tytułu świadczonych usług wynagrodzenie (obowiązek „przerzucony” na samozatrudnionego)
forma opodatkowania	na zasadach ogólnych (skala podatkowa)	wiele form możliwych do wyboru (zasady ogólne, podatek liniowy, ryczałt etc.)
ZUS	„duży” ZUS od samego początku zatrudnienia	możliwość skorzystania z tzw. ulgi na start, preferencyjnego ZUS-u oraz opcji „mały” ZUS plus
księgowość	brak konieczności prowadzenia księgowości (pracownik dostaje wynagrodzenie po odprowadzeniu przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz podatków)	konieczność samodzielnego prowadzenia księgowości lub zlecenia prowadzenia księgowości do biura rachunkowego
minimalne wynagrodzenie	zagwarantowane minimalne wynagrodzenie za pracę, regulowane przez ustawodawcę	brak zagwarantowanego minimalnego wynagrodzenia, wysokość wynagrodzenia zależy od skuteczności podjętych negocjacji i wielu innych czynników
koszty	brak możliwości odliczeń od podatku	możliwość odliczenia kosztów od podatku
odpowiedzialność finansowa za wyrządzoną szkodę	ustawowo ograniczona do 3-krotności wynagrodzenia, chyba że pracownik wyrządził szkodę umyślnie to wtedy odpowiedzialność finansowa pracownika jest nieograniczona	brak ustawowego ograniczenia odpowiedzialności (zasady odpowiedzialności finansowej strony mogą kształtować i modyfikować w umowie, przy poszanowaniu przepisów bezwzględnie obowiązujących, które w pewnych sytuacjach uniemożliwiają modyfikacje odpowiedzialności)
Odprawa	różne możliwości: odprawa emerytalna, z tytuły niezdolności do pracy, pośmiertna oraz w przypadku rozwiązania umowy o pracę z przyczyn niezależnych od zatrudnionych osób.	Brak (kwestia możliwa do uregulowania w kontrakcie)

.

.

Podejmując decyzję o wyborze formy zatrudnienia warto rozważyć wszystkie „za” i „przeciw” każdej z nich. Również warto zweryfikować, czy opcję wyboru daje potencjalny „pracodawca”. Umowa o pracę daje pracownikowi dużo przywilejów. Wiele gwarancji ustawowych takich jak płatne urlopy, minimalne wynagrodzenie, brak konieczności samodzielnego prowadzenia księgowości, czy wspominana ograniczona kwotowo odpowiedzialność finansowa. Z drugiej strony wiąże się z podporządkowaniem pracowniczym i niejednokrotnie brakiem elastyczności (konieczność świadczenia pracy całkowicie stacjonarnie i w godzinach narzuconych przez pracodawcę).

.

Z kolei, kontrakt B2B daje sporo elastyczności. Jest bardzo popularna m.in. w branży IT czy kreatywnej. Umożliwia skorzystanie z preferencji związanych z ZUS-em czy wyborem formy opodatkowania oraz odliczeniami kosztów od podatku co ma przełożenie na wyższe zarobki. Jednakże nie ma gwarancji takich udogodnień jak chociażby płatny urlop czy nawet kwestia odpowiedzialności finansowej, która, aby była ograniczona w kontrakcie B2B musi być wyraźnie i szczegółowo przez strony określona. To jak zostanie ukształtowany stosunek prawny na podstawie takiego kontraktu zależy od możliwości, umiejętności czy pozycji negocjacyjnych stron. W większości przypadków treść kontraktu B2B jest proponowana przez Zleceniodawcę. Niekiedy, kontrakty są na tyle rozbudowane i skomplikowane, że warto zasięgnąć porady specjalisty (prawnika) w celu uzyskania analizy prawnej i informacji co do potencjalnego ryzyka, jakie wiążą się z poszczególnymi postanowieniami oraz w celu podjęcia próby negocjacji i zmiany poszczególnych zapisów.