Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest niezwykle korzystna z punktu widzenia odpowiedzialności za zobowiązania. Zgodnie bowiem z przepisami Kodeksu handlowego wspólnicy nie odpowiadają za jej zobowiązania.
W obrocie gospodarczym często zdarza się, że dochodzenie roszczeń przeciwko spółce z ograniczoną odpowiedzialnością będzie wykluczone ze względów formalnych, lub ze względu na fakt, iż postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone ze względu na jego bezskuteczność.
Brak majątku Spółki nie zamyka wierzycielowi możliwości poszukiwania zaspokojenia jego roszczeń, należy na inne podmioty skierować poszukiwania. Przy zaistnieniu określonych prawem przesłanek pojawia się możliwość dochodzenia roszczeń przeciwko członkom zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Podstawą dochodzenia roszczeń wobec członków zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością jest art. 299 § 1 kodeksu spółek handlowych, który stanowi:
Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.
.
Odpowiedzialność Spółki.
Spółka jako osobny podmiot prawa odpowiada własnym majątkiem za swoje zobowiązania. Spółka ma bowiem osobowość prawną (może posiadać majątek, jest podmiotem praw i obowiązków, może we własnym imieniu zawierać umowy). Tym samym spłaty długu należy żądać od samej spółki.
Jeżeli Spółka posiada majątek, z którego można dokonać egzekucji przysługujących nam wierzytelności, to nie ma żadnego problemu, a co jeżeli Spółka nie ma żadnego majątku?
.
Bezskuteczność egzekucji z majątku spółki, a odpowiedzialność członków zarządu.
Bardzo często zdarzają się takie sytuacje gdzie Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością została pozwana przez wierzyciela o zapłatę. Wierzyciel wygrał sprawę – Sąd nakazał Spółce aby ta zapłaciła na jego rzecz określona kwotę wraz z kosztami procesu. Następnie sąd nadał klauzulę wykonalności na wyrok i z takim dokumentem wierzyciel złożył wniosek egzekucyjny do komornika. Po przeprowadzeniu niezbędnych czynności komornik uznał, że egzekucja z majątku spółki jest bezskuteczna z tego względu, że w majątku spółki nie ma żadnych środków, z których wierzyciel mógłby się zaspokoić.
.
Co w takiej sytuacji?
.
Zgodnie z przepisami Kodeksu handlowego za zobowiązania spółki odpowiadają członkowie jej zarządu. Odpowiedzialność ta ma charakter osobisty, solidarny i subsydiarny. Odpowiedzialność osobista oznacza tyle, że członek zarządu odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Odpowiedzialność solidarna oznacza, że członkowie zarządu są zobowiązani solidarnie do spłaty długu spółki. To znaczy, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna. Zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych. Odpowiedzialność subsydiarna oznacza, że członkowie zarządu odpowiadają dopiero wówczas, gdy egzekucja wobec spółki okaże się bezskuteczna.
.
Wierzyciel nie ma w tym przypadku prawa wyboru, czy egzekwuje od spółki, czy od członków zarządu. Taka odpowiedzialność członków zarządu ma na celu ochronę wierzycieli przed ich działaniem. Członkowie zarządu mogliby bowiem celowo doprowadzić do niewypłacalności spółki i pokrzywdzenia wierzycieli (co w rzeczywistości często ma miejsce).
.
Wyłączenie odpowiedzialności członka zarządu.
Członek zarządu nie zawsze będzie jednak odpowiadał. Może on uwolnić się od odpowiedzialności jeśli wykaże że:
-
we właściwym czasie został zgłoszony wniosek o ogłoszenie upadłości spółki,
(Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zostać zgłoszony w terminie dwóch tygodni liczonych od dnia, w którym zaszła podstawa do jej ogłoszenia) -
ewentualne niezgłoszenie wniosku nastąpiło bez winy członka zarządu,
-
niezgłoszenie wniosku w odpowiednim terminie nie doprowadziło do powstania szkody po stronie wierzyciela,
-
obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki postał, przed objęciem funkcji przez członka zarządu,
-
dłużnik zakwestionował bezskuteczność egzekucji bowiem istnieje realny majątek spółki, z którego wierzyciel może się zaspokoić.
.
Wyegzekwowanie długu spółki od członków zarządu nie jest takie proste. Wiąże się to z koniecznością wytoczenie osobnego postępowania sądowego przeciwko członkom zarządu. Ważne jest, aby postępowanie zostało wytoczone przeciwko członom zarządu, którzy pełnili funkcje w momencie powstania długu.