Skazanie i uprawomocnienie się wyroku karnego, skazującego na bezwzględną karę pozbawienia wolności, nie zawsze musi oznaczać natychmiastowe skierowanie do zakładu karnego. Odłożenie w czasie pobytu w zakładzie karnym jest możliwe dzięki instytucji odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności.
Art. 150 Kodeksu karnego wykonawczego – obligatoryjne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności.
Sąd musi odroczyć.
Obligatoryjne obroczenie wykonania kary pozbawienia wolności następuje w wypadku choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby uniemożliwiającej wykonywanie tej kary. Wystąpienie u skazanego choroby psychicznej, nie wymaga dodatkowych ustaleń, że pobyt skazanego w zakładzie karnym zagrażałby jego życiu lub mógł spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo. W przypadku zaś ustalenia, że u skazanego ujawniono inną ciężką chorobę, konieczne jest wykazanie istnienia wspomnianych przesłanek. Zgodnie bowiem z przepisami Kodeksu karnego wykonawczego za ciężką chorobę uznaje się tylko taki stan skazanego, w którym umieszczenie go w zakładzie karnym może zagrażać życiu lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo.
Art. 151 Kodeksu karnego wykonawczego fakultatywne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności.
Sąd może odroczyć.
Fakultatywne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności może mieć miejsce, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Fakultatywne odroczenie wykonania kary możliwe jest także w stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej, samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem.
Dodatkowo – fakultatywne odroczenie może nastąpić, jeżeli liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekracza w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów; odroczenia nie udziela się skazanym, którzy dopuścili się przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia, skazanym określonym w art. 64 § 1 lub 2 lub w art. 65 Kodeksu karnego, a także skazanym za przestępstwa określone w art. 197-203 Kodeksu karnego popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych.
Okres odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności.
Sąd odracza wykonanie kary pozbawienia wolności w związku z chorobą psychiczną lub inną ciężką chorobą skazanego uniemożliwiającą wykonywanie tej kary do czasu ustania przyczyny odroczenia. Przyjmuje się, że choroba psychiczna skazanego, jako podstawa odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności trwa tak długo, jak długo utrzymuje się stan uniemożliwiający praktycznie resocjalizacyjne oddziaływanie kary pozbawienia wolności na skazanego. Sąd w wydanym postanowieniu nie jest w stanie konkretnie wskazać czasu odroczenia, jednak przyjmuje się, że sąd powinien ten termin określić, a podstawą jego określenia powinna być opinia biegłych. Sąd zasadniczo w okresie wykonywania postanowienia o obligatoryjnym odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności kontroluje, czy nie ustały podstawy wydania postanowienia takiej treści.
Sąd może wielokrotnie orzekać o odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności w związku z ustaleniem wystąpienia u skazanego choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby uniemożliwiającej wykonanie kary pozbawienia wolności. Jeżeli jednak okazałoby się, że choroba psychiczna lub inna ciężka choroba skazanego, ma charakter trwały, możliwe jest zawieszenie lub nawet umorzenie postępowania wykonawczego w części dotyczącej wykonania kary pozbawienia wolności.
Odnosząc się zaś do fakultatywnego odroczenia wykonania kary tj. w sytuacji, gdy natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki pamiętać należy, że może ono nastąpić jedynie na okres jednego roku i może dotyczyć nieprzekraczającej jednego roku pozbawienia wolności.
Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności.
Wskazałem powyżej w jakich okolicznościach Sąd ma obowiązek odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności a w jakich okolicznościach może odroczyć.
Sam wniosek o odroczenie wykonania kary musi spełniać wyznaczone prawem warunki formalne – czyli, kto czego się domaga i kto ma podjęć w tym zakresie decyzję. I najważniejsza kwestia odnośnie wniosku – trzeba go umotywować – to znaczy przekonać Sąd, by odroczył wykonanie kary.
Taki wniosek to nie jest formalność, a dobrze napisany i poparty dobrymi dowodami wniosek to kwestia kluczowa dla powodzenia sprawy.