Podwyższenie minimalnego wynagrodzenia oraz waloryzacji rent i emerytur w 2018 r. spowodowało wzrost świadczeń chorobowych, między innymi świadczeń rehabilitacyjnych czy renty z tytułu niezdolności do pracy.
Ubezpieczonemu pracownikowi przysługuje kilka rodzaju świadczeń, zależnych od stopnia niezdolności do pracy.
Pracownik, który z powodu choroby stał się czasowo niezdolny do pracy, przez pierwszy okres choroby, czyli przez 33 dni, otrzyma wynagrodzenie chorobowe od pracodawcy, a od 34 dnia firmę wyręcza ZUS i wypłaca osobom ubezpieczonym zasiłek chorobowy określony w Ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa.
Wynagrodzenie a zasiłek chorobowy.
Podstawę wymiaru wynagrodzenia i zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacane pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jednak podstawa ta nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia pracowników, po pomniejszeniu o kwotę odpowiadającą 13,71 %, czyli składkom na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika. W 2018 roku wysokość minimalnego wynagrodzenia wzrosła do 2 100 zł, w efekcie czego najniższa podstawa wyniesie w 2018 roku 1 812,1 zł (2 100 zł – 287,91 zł = 1 812,09 zł), a same świadczenia:
- wynagrodzenie chorobowe: 80 % lub 100 % podstawy wymiaru zasiłku, czyli w 2018 roku 1 449,68 zł lub 1 812,1 zł,
- zasiłek chorobowy: 70 %, 80 % lub 100 % podstawy wymiaru zasiłku, czyli w 2018 roku 1 268,47 zł, 1 449,68 zł lub 1 812,1 zł.
Wynagrodzenie i zasiłek przysługujący pracownikom w czasie choroby jest w wysokości 80 % normalnego wynagrodzenia, 70 % gdy chory przebywa w szpitalu a na 100 % świadczenia mogą liczyć tylko ofiary wypadku przy pracy, chore kobiety w ciąży i osoby oddające komórki bądź narządy.
Pracownik niezdolny do pracy może pobierać zasiłek chorobowy przez okres nie dłuższy niż 182 dni, a w przypadku gruźlicy oraz gdy niezdolność do pracy przypada na okres ciąży – przez maksymalnie 270 dni.
Świadczenie rehabilitacyjne
Jeżeli po tym okresie ubezpieczony nadal jest niezdolny do pracy, a dalsze leczenie może umożliwić mu powrót do aktywności zawodowej, to osoba taka otrzyma świadczenie rehabilitacyjne. Zostaje ono przyznane na okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy i wynosi:
- 90 % podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za okres pierwszych 3 miesięcy, czyli 1 630,89 zł w 2018 roku,
- 75 % podstawy wymiaru zasiłku chorobowego za pozostały okres, czyli 1 359,07 zł w 2018 roku,
- 100 % jeśli niezdolność do pracy przypada w okresie ciąży, czyli 1 812,1 zł w 2018 roku.
Ponadto zasiłek macierzyński wynosi 60 %, 80 % lub 100 % podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, czyli w 2018 roku najniższe świadczenia wyniosą 1 087,26 zł, 1 449,68 zł lub 1 812,1 zł.
Zasiłek opiekuńczy wynosi 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku, czyli w 2018 roku 1 449,68 zł.
Renta z tytułu niezdolności do pracy
Jeżeli lekarz orzecznik ZUS uzna, że pracownik utracił zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, to może przyznać ubezpieczonemu rentę z tytułu niezdolności do pracy.
Wysokość renty zależy od kwoty bazowej obowiązującej w momencie przyznawania świadczenia, ilości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych oraz od zarobków uwzględnianych w podstawie wymiaru renty.
Natomiast ustawodawca ustalił minimalną wysokość najniższej renty z tytuły niezdolności i od 2017 roku świadczenie to było wypłacane w wysokości 1000 zł. W 2018 roku wskaźnik waloryzacji rent i emerytur wynosi 102,98 %, a to oznacza, że świadczenia wzrosły od marca o 2,98 proc. W efekcie najniższa renta z tytułu niezdolności do pracy wzrosła z 1000 zł do 1029,80 zł (podwyżka o 29,80 zł), a przeciętna o około 47,84 zł, czyli z 1605,22 do 1653,06 zł (według danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej).